Deport (sınır dışı etme) kararı nedir?
Deport kararı, Türkiye sınırları içinde bulunan bir yabancının ilgili kanunlarda belirlenen yasal yükümlüklerine uymaması sonucu vatandaşı olduğu ülkeye, transit gideceği ülkeye yahut üçüncü bir ülkeye gönderilmesi sonucunu doğuran idari bir karardır. Bu karar Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün talimatıyla ya da valiliklerce verilmektedir.
Deport Kararı Kimler Hakkında Alınır?
Deport (sınır dışı etme) kararı şu kişiler hakkında alınabilir:
- İşlediği suç sebebiyle hapis cezasına mahkûm edilen ve bu sebeple idarece sınır dışı edilmesi uygun görülenler
- Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar
- Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar
- Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar
- Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar
- Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler
- İkamet izinleri iptal edilenler
- İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler
- Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler
- Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler
- Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler
- Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariçte tutulan, başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilen, başvurusunu geri çeken, başvurusu geri çekilmiş sayılan, uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarında verilen son karardan sonra hiçbir şekilde Türkiye’de kalma hakkı bulunmayanlar
- İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar
Kimler Hakkında Deport Kararı Verilemez?
Birtakım özel hal ve koşullar sebebiyle aşağıda belirtilen yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı verilememektedir:
- Sınır dışı edileceği ülkede ölüm cezasına, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacağı konusunda ciddi emare bulunanlar
- Ciddi sağlık sorunları, yaş ve hamilelik durumu nedeniyle seyahat etmesi riskli görülenler
- Hayati tehlike arz eden hastalıkları için tedavisi devam etmekte iken sınır dışı edileceği ülkede tedavi imkânı bulunmayanlar
- Mağdur destek sürecinden yararlanmakta olan insan ticareti mağdurları
- Tedavileri tamamlanıncaya kadar, psikolojik, fiziksel veya cinsel şiddet mağduru olanlar
Deport (Sınır Dışı Etme) Kararının İptali Nasıl Sağlanır?
1) Meşruhatlı Vize Alınması
Kendisi hakkında sınır dışı etme kararı verilen yabancının beş yıla kadar Türkiye’ye girişi de yasaklanabilmektedir. Kural olarak bu süre geçmeden yabancının Türkiye’ye geri dönebilmesi mümkün değildir. Ancak bu durumun bir istisnası olarak meşruhatlı vize ile yabancı hakkındaki sınır dışı etme ve ülkeye giriş yasağının kaldırılabilmesi mümkündür. Bunun için hakkında Türkiye’ye giriş yasağı konulmuş yabancının, evlilik, çalışma, eğitim veya tedavi gibi amaçlarla ülkesinde bulunan Türk konsolosluklarına resmi olarak vize başvurusu yapması gerekmektedir. Bu vizeye sahip olan yabancının kural olarak Türkiye’ye tekrar girişi mümkün olmakla birlikte terör veya devlete karşı suçlar sebebiyle hakkında sınır dışı kararı verilmiş yabancıların meşruhatlı vizeyle dahi Türkiye’ye girilebilmesi ise mümkün değildir. Bu kişilerin tekrar Türkiye’ye girebilmeleri için sınır dışı etme kararına karşı idari yargıda açacakları davayı kazanarak bu kararın iptalini sağlamaları gerekmektedir.
2) Deport (Sınır Dışı Etme) İşlemine Karşı İptal Davası Açılması
Deport kararının kaldırılması için bir diğer seçenek ise, sınır dışı kararına karşı idare mahkemesinde iptal davası açmaktır. Sınır dışı kararı da bir idari işlem niteliğinde olup idarenin bütün eylem ve işlemleri yargı denetimine tabi olduğundan deport kararına karşı da yargı yoluna başvurulabilir. Deport kararı ilgiliye tebliğ edildikten sonra 7 günlük hak düşürücü süre içerisinde bu davanın açılması gerekmekte olup bu sürenin kaçırılmasıyla birlikte dava açma hakkı da kaybedilecektir. Hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıyla ilgili başlatılacak hukuki işlemler ivedilik gerektirdiğinden konusunda uzman bir avukatla çalışmak hak kayıplarının önlenmesi adına son derece önem taşımaktadır.